Het was zeven uur ’s avonds toen privédetective Anna Vermeer het telefoontje ontving. De stem aan de andere kant van de lijn klonk haastig, nerveus, en het duurde enkele seconden voordat ze herkende wie het was. Het was meneer Van den Berg, een kunstverzamelaar in de stad, die bekend stond om zijn indrukwekkende collectie schilderijen. Hij had dringend hulp nodig.
“Mevrouw Vermeer, ik heb gehoord dat u de beste bent. Een van mijn meest waardevolle schilderijen is gestolen. ‘De Stilte van de Nacht’ van Marten Erve. Het is niet zomaar een schilderij, het is… het is onvervangbaar,” stamelde hij.
“Ik begrijp het. Ik kom er onmiddellijk aan,” antwoordde Anna kalm, haar stem door de ervaring verzacht. Terwijl ze haar jas aantrok, bekroop haar het voorgevoel dat dit geen gewone diefstal was.
Bij aankomst in het statige herenhuis van meneer Van den Berg werd Anna begroet door een zichtbaar aangeslagen man. Zijn ogen dwaalden voortdurend heen en weer, alsof hij bang was dat de dief nog ergens in een hoek schuilde.
“Waar is het voor het laatst gezien?” vroeg Anna terwijl ze haar notitieblok tevoorschijn haalde en begon met het vastleggen van details.
“In de salon, zoals altijd. Ik merk altijd meteen als er iets ontbreekt, zoals een moeder haar kind zou missen,” zei Van den Berg, zijn stem trillerig van emotie.
Anna’s ogen volgden zijn naar de ruimte en ze zag de lege plek aan de muur. De indruk van het schilderij was nog zichtbaar in de lichte verkleuring van de muur eromheen. Ze liep naar de plek en onderzocht nauwkeurig de omgeving. Niets leek te wijzen op inbraak. Geen gebroken ruiten, geen geforceerde sloten.
“Wie had er toegang tot de salon?” vroeg Anna, terwijl ze een denkbeeldig spoor volgde door het huis.
“Alleen ik en mijn bedienden. Maar ze zijn al jaren bij me, ik vertrouw ze,” antwoordde Van den Berg zonder aarzeling.
“Diefstal is vaak een zaak van nabijheid. Het lijkt erop dat iemand van binnenuit heeft toegeslagen,” merkte Anna op terwijl ze naar Van den Berg’s bedienden keek die gedwee om hen heen stonden. Elk van hen wierp nerveuze blikken, alsof ze zich bewust waren van hun mogelijke verdachtmaking.
Zonder enige aankondiging maakte Anna zich los uit het gesprek en begon de bedienden individueel te ondervragen. Ze deed het op een monumentale, bijna respectvolle manier die hen op hun gemak stelde en toch scherp observeerde. Het duurde niet lang voordat ze een breuk in hun verhaallijn vond. Een jonge dienstmeid, Clara, leek nerveuzer dan de rest en haar verhaal over de avond klonk hol en ingestudeerd.
“Clara, hoe lang werk je hier al?” vroeg Anna op een toon die zowel nieuwsgierig als meedogenloos leek.
“Een jaar, mevrouw,” antwoordde ze zonder de detective in de ogen te kijken.
“Een jaar… Zou je kunnen aangeven waar je gisteravond was, rond de tijd dat meneer Van den Berg de diefstal ontdekte?” vroeg Anna scherp.
Clara knikte snel, te snel. “Ik was in de keuken, ik… ik was bezig met het opruimen,” zei ze, maar haar ogen flitsten naar beneden.
Anna zag de leugen helder en besloot een laatste zet te doen. “We hebben de dief bijna gevonden, Clara. We hoeven alleen nog de laatste puzzelstukjes samen te voegen. Het zou verstandig zijn als je ons helpt.”
Tranen vulden Clara’s ogen en ze stortte in. “Ik heb het niet gedaan… maar mijn broer… hij had schulden, en hij wist hoe belangrijk dat schilderij was voor meneer Van den Berg. Hij heeft me gedwongen om hem te helpen. Als het niet zou lukken, zouden ze hem… hij was zo bang…”
Het mysterie was opgelost, maar de grauwe realiteit achter de diefstal maakte Anna even stil. Terwijl Van den Berg de politie informeerde, keek Anna naar Clara, een jong meisje verstrikt in de nasleep van familiedrama en wanhoop.
De stilte van de nacht was teruggekeerd naar het huis, maar de schaduwen van de gebeurtenissen zouden blijven hangen. Anna wist dat elk mysterie niet alleen een oplossing, maar ook een verhaal had. En soms, zoals nu, was dat verhaal bitterder dan verwacht.